Je hoort het overal: je kunt leerlingen beter belonen dat straffen. Door hun slechte bedrag te benoemen en dus te benadrukken gaan ze zich er alleen maar meer naar gedragen en dit werkt in veel gevallen averechts. Bij een beloning doe je precies hetzelfde: bij een beloning benadruk je het goede gedrag, waardoor de leerling(en) het gedrag gaan versterken. En je kunt uiteraard beter het goede gedrag versterken dan het slechte gedrag.
In sommige situaties is het handig om tegenover een beloning ook een straf te zetten. Dit deed ik onlangs bij mijn brugklas. De leerlingen waren ontzettend druk en zodra ik er iets van zei, daalde het geluidsniveau. Dit was echter voor maximaal een halve minuut, want daarna werd het volume net zo hoog – misschien zelfs nog hoger – dan daarvoor. Ik ging in mezelf de mogelijkheden na.
- De leerlingen eruit sturen die vervelend zijn. Voordeel: Ik houd de fijne leerlingen over. Nadeel: het was in deze drukke klas moeilijk te zien wie er druk/vervelend/niet aan het werk waren en wie niet. Bovendien zou ik maar een kleine groep overhouden. Dit werd dus onmogelijk!
- De leerlingen strafwerk meegeven voor thuis. Ik heb ooit van een docent van de opleiding wel eens gehoord dat strafwerk voor thuis geen goed middel is. Er zijn maar weinig leerlingen bij wie het gedrag echt verbetert nadat ze strafregels hebben geschreven. Dit werd ‘m dus ook niet.
- Opnieuw klassikaal aangeven dat ze echt harder moeten werken en minder hard moeten praten. Maar als het al tien keer niet lukt, waarom zou het de elfde keer dan wel lukken?
- Etc.
Ik moest dus met een andere oplossing komen, maar ik wist er geen. Toen gooide ik er in een opwelling ineens uit: “Ik wil dat jullie het laatste kwartier in stilte gaan werken! Lukt dit niet, dan schrijf je thuis de samenvatting van het hoofdstuk over!”
Toen dacht ik: SHIT, nu doe ik het toch. Strafwerk meegeven voor thuis. Dit gaat niet werken. En toen bedacht ik me ineens dat belonen een stuk beter werkt dan straffen. Daarom riep ik er meteen het volgende achteraan: “Lukt het wel, dan ga ik de volgende les trakteren.” En halleluja, dat werkte! Iedereen was stil! Ik wist niet wat ik meemaakte, maar blijkbaar werkt dit echt.
Ik ben overigens niet van plan om nu elke les snoep mee te nemen, omdat ze een kwartier lang kunnen werken zonder te praten. Belonen kan ook op een andere manier. Een complimentje, een schouderklopje (al laat ik dat liever achterwege, voor het geval dat het verkeerd wordt opgevat), een high-five, een stralende glimlach of een positieve notatie in het klassenboek. Het zijn tenslotte de kleine dingen die het doen!
Liefs!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten