Een hele klas laten nablijven

Afgelopen vrijdag gaf ik een les waarbij de leerlingen een alternatieve opdracht moesten uitvoeren. Dat wil zeggen een opdracht die afwijkt van het normale lesprogramma. Bij mijn eerste brugklas ging dat goed. Toen ik het uur daarna mijn tweede brugklas voor me had, wist ik meteen dat het nu minder goed zou gaan. En waarom? De leerlingen hebben moeite met zich aanpassen aan mijn regels.

Vorige week botste het al met deze klas. Ik heb ze een kwartier voor de bel hun tas in laten pakken en ze moesten stil op hun stoel gaan zitten. Ik had geen zin meer in dat geschreeuw door de klas en ik vond dat het afgelopen moest zijn. Ik opende een lege pagina op het bord en ik schreef bovenaan “Regels tijdens de wiskundeles”. Om de beurt zeiden de leerlingen een regel die ik op het bord schreef. Ik vroeg aan alle leerlingen of ze de regel snapten en of ze dachten dat ze zich eraan konden houden. “Ja,” klonk het overal. De regels waren vrij simpel. “Ik mag niet praten als de docent aan het woord is” of “Ik moet elke les mijn spullen in orde hebben”. En dat ging goed. Twee lesuren lang.

Tot afgelopen vrijdag dus. Ik had de klas aan het begin van de les al gewaarschuwd dat ze zich aan mijn regels moesten houden, maar er waren vier leerlingen die dat niet konden. Ik had geen zin om weer met strafregels te strooien, dus ik pakte het anders aan. Ik pakte een bordstift en ik schreef groot “AANTAL MINUTEN NABLIJVEN: 3”. Ja, woehoe, drie minuten nablijven. Maar de leerlingen vonden het een ramp.

“Ik ga echt niet nablijven, omdat zij niet opletten hoor,” riep een leerling.
“Dan is het aan jou om vanmiddag even een woordje te spreken met je klasgenoten,” kaatste ik terug. De klas tegen elkaar uitspelen, dat is wat ik deed. Ik weet dat het oneerlijk is voor de meerderheid van de klas, maar ik hoopte dat de drukke leerlingen op deze manier inzagen dat ze niet alleen zichzelf ermee hebben, of alleen mij, maar ook hun twintig klasgenoten. “En dat werkt bij mij goed,” zei een collega van me.

En het werkte ook goed. Iedereen werd pissig op die leerlingen en ze kregen nare blikken toegeworpen. Het aantal minuten dat de hele klas moest nablijven werd steeds verhoogd met een minuut en tien minuten voor de bel stond de teller op 7. Niets schrokkends, maar wel vervelend voor de leerlingen die echt goed mee hadden gedaan met de les. Aangezien ik tijdens de tien laatste minuten van de les geen programma meer had, verzon ik snel een alternatief. Ik deelde de leerlingen briefjes uit waarop ze moesten schrijven wat ze van hun eigen gedrag vonden, wat ze van het gedrag van anderen vonden en wat ze van het nablijven vonden. Zodra ze daarmee klaar waren, moesten ze die bij me inleveren en moesten ze stil op hun plek blijven zitten. Ondertussen zou ik de briefjes lezen.

Ik kwam er door deze briefjes achter dat de drukke leerlingen bij de andere lessen ook zo zijn. Leerlingen kunnen zich daardoor vaak niet goed concentreren en dat is jammer. Daarbij waren heel veel leerlingen het oneens met het aantal minuten nablijven, maar dat had ik al verwacht. Gelukkig schreven ze er wel bij dat het komt doordat de leerlingen achterin zo druk waren en niet omdat ik zo’n vervelende en strenge docent ben. :)

Na drie minuten in stilte zwijgen heb ik de namen opgenoemd van de leerlingen die weg mochten. Uiteindelijk heb ik de drukke leerlingen achtergehouden en met hen heb ik nog een woordje gesproken. Ze zagen wel in dat zij schuldig waren aan het aantal minuten nablijven en ik denk ook wel dat ze inzien dat het de volgende keer echt anders moet gaan. En zo niet, dan heb ik nog wel wat ideeën in petto!

Liefs!