vrijdag 24 augustus 2012

Tip: Zet hun hersens op ‘aan’ (#4)

Alle tips zijn afkomstig uit het boekje “282 tips voor leerkrachten”, uitgegeven door de Algemene onderwijsbond.

Als je de titel leest, denk je vast: WTF? Dat had ik ook. Maar als je de rest leest, is het vrij logisch. Tijdens alle lessen die ik tot nu toe heb geobserveerd en die ik heb bekeken, heb ik al heel vaak een preek gezien/gegeven. Ik denk dat het voor alle docenten die graag “preken” handig is om eerst deze tip te lezen, want het kan enorm veel schelen.

Hoofdstuk 7, tip 1: Zet hun hersens op ‘aan’
Pubers zijn allergisch voor gepreek. Dat gepraat over dingen die ze allang weten, zet hun hersens op ‘uit’. Ze gapen en zeggen, soms zonder woorden: ‘Kan ik nu weg? Mijn vrienden wachten.’ Probeer ze liever vragenderwijs te begeleiden naar een oplossing voor een situatie. ‘Hoe denk jij dat dit werkt, Pieter?’ Zo’n vraag zet hersens ‘aan’.

Bij alle tips die ik lees, heb ik het idee dat het allemaal zo simpel klinkt, maar dat niemand het echt toepast. Tijdens één van mijn stages heb ik elke week wel een preek gehoord over dat de leerlingen hun huiswerk niet maken. Dat ging ongeveer zo: er was een huiswerkcontrole, de docent kwam erachter dat het (ruime!) merendeel het huiswerk niet had gemaakt, er volgde een preek en de volgende les was het vaak weer hetzelfde liedje. De leerlingen rolden met hun ogen als er weer eens een preek kwam en ook de docent vond het vermoeiend. Tijdens zo’n preek is er slechts één keer aan een leerling gevraagd hoe het volgens hem kwam dat het huiswerk vaak niet werd gemaakt.

Persoonlijk ben ik niet zo van het preken. Ten eerste spreek je altijd leerlingen aan die er niets mee te maken hebben en die zich enorm zitten te ergeren en ten tweede schiet je er negen van de tien keer niets mee op. Ik preek dan ook liever op een subtiele manier, voor zover dat kan. Als ik er last van heb dat leerlingen hun huiswerk niet maken, vraag ik persoonlijk aan de leerlingen waarom dat zo is. Zit er een goede reden achter of had de leerling gewoon geen zin? Ik probeer dan ook altijd, samen met de leerling, naar een oplossing te zoeken. (“Ik zit hier vanmiddag nog wel even, dus als je nu al denkt dat het thuis niet gaat lukken omdat je te veel wordt afgeleid, mag je ook hier op de gang komen zitten. Dan kun je meteen vragen stellen als je iets niet begrijpt.”)

Als er meerdere leerlingen zijn waar ik last van heb, probeer ik het met een klassengesprek op te lossen. Bij preken komt het vaak van één kant, namelijk de kant van de docent. Bij een klassengesprek krijgen de leerlingen ook de kans om hun zegje te doen. Hier kun je heel creatief in zijn. Vraag een leerling wat hij zou doen als hij voor één dag docent was en er zitten veel leerlingen in de les te klieren. Zou hij ze er allemaal uitsturen of weet hij een betere oplossing? (Terwijl ik dit nu allemaal bedenk, heb ik ineens heel veel zin om het in de praktijk uit te proberen. Laat de vervelende pubers maar komen!) In een klassengesprek kun je je ook openstellen naar de leerlingen toe. Vertel wat je op je hart hebt en kijk hoe de leerlingen reageren. Laat ze merken dat je last hebt van het gepraat door de les heen, de sfeer onderling, het niet maken van het huiswerk etc. en vertel ook waarom je ergens last van hebt. De leerlingen reageren hier vaak heel open op en je zult zien dat het in de lessen daarna beter zal gaan.

Kortom, er zijn genoeg manieren om de hersens van de leerlingen “aan” te zetten. Wees creatief en oefen, oefen en oefen! Lukt het niet? Probeer dan eens wat anders.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten