Samenwerkend leren

Laatst schreef ik er al over – samenwerkend leren. Maar wat is dat nu eigenlijk? Met samenwerkend leren wordt bedoeld dat de leerlingen actief bezig zijn in samenwerking met hun klasgenoten. Alle leerlingen zijn ergens verantwoordelijk voor en samen werken zij naar een doel toe. Hierbij is de weg naar het doel, het leerproces, minstens zo belangrijk als het doel zelf. Bij samenwerkend leren leren de leerlingen hoe ze met anderen moeten omgaan. Daarbij kun je denken aan het rekening houden met elkaar, het luisteren naar elkaar en het samen plannen.

Tussen samenwerken en samenwerkend leren zit een groot verschil. Daar waar bij samenwerken vooral één persoon de meeste verantwoording op zich neemt, krijgt bij samenwerkend leren iedereen evenveel en even belangrijke taken. Zonder één van deze taken komt er geen product tot stand. De leerlingen zijn dus afhankelijk van elkaar. Iedere leerling levert dus een uniek product en zonder één van deze bijdragen is er geen resultaat.

Een tweede belangrijk punt van samenwerkend leren is dat iedereen aanspreekbaar is voor zijn eigen bijdrage, maar ook voor het eindresultaat. Het is de bedoeling dat alle producten van de leerlingen samenkomen, maar ook dat ze weet hebben van elkaars product.
Bij samenwerkend leren is er directe interactie tussen de leerlingen. Hierbij moet vooral gekeken worden naar de tafelopstelling. Wanneer drie leerlingen naast elkaar zitten, betekent het vaak dat één van de leerlingen er buiten valt. Zodra de leerlingen in een kring gaan zitten, is de kans hierop al een heel stuk kleiner.
Een vierde punt dat bij samenwerkend leren past, zijn de sociale vaardigheden. Deze vaardigheden worden tijdens het samenwerkend leren goed gebruikt. De leerlingen bij wie het ontbreekt aan sociale vaardigheden zullen juist baat hebben bij een werkvorm als deze, omdat dit een goede oefening is om deze vaardigheden te trainen.
Het vijfde en laatste punt van samenwerkend leren is de aandacht voor het groepsproces. Zoals ik eerder al schreef is bij samenwerkend leren niet alleen het eindresultaat belangrijk, maar speelt ook de weg hier naar toe een grote rol.

Wanneer al deze sleutelbegrippen van samenwerkend leren terugkomen in een opdracht, is de opdracht effectief en is er daadwerkelijk sprake van samenwerkend leren. Wanneer één van deze punten ontbreekt, spreek je eerder over samenwerken.

Later meer over samenwerkend leren!

Liefs!

Bron: Ebbens & Ettekoven – Samenwerkend leren, praktijkboek

 

# Bijpassende werkvorm: De experts